Đó là một trong các ý kiến tham vấn được đưa ra tại hội thảo tham vấn “Kế hoạch phát triển giao thông vận tải bằng phương tiện giao thông điện tại TP.HCM”, do Sở Giao thông vận tải TP.HCM và Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ) vừa tổ chức.
CHUẨN BỊ HẠ TẦNG VÀ TÂM THẾ ĐỂ CHUYỂN ĐỔI
Việc chuyển từ phương tiện đi lại là động cơ đốt trong (sử dụng xăng, dầu diesel…) qua phương tiện giao thông điện đã và đang diễn ra trên quy mô toàn cầu. TP.HCM không nằm ngoài xu hướng chung này.
Ông Bùi Hòa An, Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải TP.HCM, nhận xét hiện nay, nhu cầu sử dụng phương tiện giao thông cá nhân của người dân tăng cao trong khi các quốc gia trên thế giới đang có xu hướng hạn chế hoặc loại bỏ dần các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, và chuyển sang khuyến khích các phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch.
Theo ông An, trên thực tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế, đô thị hóa, cơ giới hóa nhanh, lưu lượng giao thông tại Việt Nam nói chung, TP.HCM nói riêng, vì vậy ngày càng gia tăng. Việc phát thải trong giao thông chiếm 18% tổng phát thải khí nhà kính và không ngừng tăng lên qua các năm. Cho nên, giảm phát thải trong giao thông vận tải là một trong các giải pháp hàng đầu cho việc giảm thiểu biến đổi khí hậu.
Bà Urda Eichhorst, Tổ chức Hợp tác phát triển Đức khuyến nghị, hiện nay, chính quyền TP.HCM và các quốc gia có thể thúc đẩy việc triển khai xe điện bằng cách đưa ra chính sách thuận lợi và cơ sở hạ tầng trạm sạc. Kế hoạch hành động cho phương tiện giao thông điện của TP.HCM sẽ là then chốt để áp dụng nhanh chóng cũng như lấy kinh nghiệm để triển khai tại các thành phố khác trong tương lai.
Trong khi đó, Chủ tịch Hiệp hội Phát triển giao thông điện Philippines Edmund A. Araga, lưu ý để phát triển xe điện, cần tập trung vào ưu đãi, giảm giá hoặc giảm thuế cho người tiêu dùng xe điện. Cần nâng cao sự sẵn sàng việc phát triển giao thông điện trong giao thông công cộng. Cần có các quy định để đẩy nhanh hơn việc sử dụng, khuyến khích người dân sử dụng.
Theo GS. Lê Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Trưởng nhóm tư vấn, phát triển phương tiện giao thông điện là xu thế toàn cầu và chúng ta không thể cưỡng lại được. Dự kiến đến năm 2030 chỉ còn 41% số lượng phương tiện bán ra trên thế giới là phương tiện sử dụng động cơ đốt trong, còn lại là phương tiện sử dụng điện hoặc các dạng nhiên liệu lai giữa điện và động cơ đốt trong. TP.HCM là một trong những thành phố chịu ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu.
DỪNG HẲN CẤP ĐĂNG KÝ XE ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG VÀO NĂM 2050
Mục tiêu của Bộ Giao thông vận tải là đến năm 2030 sẽ giảm 90% phát thải, đồng thời tỷ lệ giao thông công cộng đạt 25%. Thực tế, đến thời điểm hiện tại TP.HCM chưa đặt ra thị phần đối với việc phát triển giao thông điện. Được biết, hạ tầng sạc (sạc pin cho xe điện) tại TP.HCM hiện nay vẫn rất sơ khai. Hiện chỉ có hãng Vinfast đang triển khai 29 trạm sạc điện ô tô.
Theo các chuyên gia, để đạt được mục tiêu theo từng giai đoạn, TP.HCM cần có các giải pháp từng bước phân vùng kiểm soát khí thải và thu phí ô nhiễm theo từng giai đoạn, thời điểm cụ thể. Các nhiệm vụ chính cũng cần thực hiện theo mốc thời gian tương ứng.
TP.HCM dự kiến, giai đoạn 2040 - 2050, tỷ lệ xe bán ra là xe điện đạt 90% với mô tô/xe máy/xe ôtô con; 60% với taxi; và 100% với xe buýt.
Ông Bùi Hòa An cho biết thêm, để đạt được mục tiêu chung giảm phát thải, việc thay đổi hành vi và chuyển đổi công nghệ trong lĩnh vực giao thông vận tải là thiết yếu.
Các chuyên gia tư vấn, tham vấn đã kiến nghị lộ trình phát triển phương tiện giao thông điện cho TP.HCM từ nay đến năm 2050 gồm ba giai đoạn. Cụ thể, đến 2025, phải xây dựng và ban hành định mức kỹ thuật liên quan đến phát triển phương tiện giao thông điện. Đến 2030, xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách; thống nhất tiêu chí đối với các trạm sạc.
Đến 2035, dừng cấp đăng ký mới với xe buýt sử dụng động cơ đốt trong. Tiến đến năm 2040 đặt mục tiêu dừng cấp đăng ký mới với xe dùng động cơ diesel và xe mô tô/xe máy dùng động cơ đốt trong. Năm 2050, TP.HCM sẽ dừng cấp đăng ký mới với tất cả xe sử dụng nhiên liệu từ động cơ đốt trong.
Đầu tháng 02/2011, tại Hội nghị thượng đỉnh khí hậu được tổ chức trong khuôn khổ Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP26), diễn ra tại Glasgow, Vương quốc Anh và Bắc Irland, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính đã phát biểu và cam kết:
“Mặc dù là nước đang phát triển mới chỉ bắt đầu tiến trình công nghiệp hóa trong hơn ba thập kỷ qua, Việt Nam là một nước có lợi thế về năng lượng tái tạo, sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ bằng nguồn lực của mình, cùng với sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, nhất là các nước phát triển, cả về tài chính và chuyển giao công nghệ, trong đó có thực hiện các cơ chế theo Thỏa thuận Paris, để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050”.
