Tại hội nghị Trí thức toàn quốc do Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam tổ chức chiều 15/9, Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của khoa học công nghệ trong mọi mặt phòng chống dịch, từ phong tỏa đến tiêm vaccine... đều phải dựa trên thực tiễn và có cơ sở khoa học. Trước nhiều ý kiến phản ánh số lượng ứng dụng phòng dịch Covid-19 quá nhiều, gây khó khăn cho dân, Thủ tướng nói: "Hy vọng trong tuần này chỉ có một ứng dụng để áp dụng cho thuận lợi".
Với vấn đề chuyển đổi số, theo Thủ tướng, Việt Nam chưa làm hết cơ sở dữ liệu, trong khi trí tuệ nhân tạo (AI) phải dựa trên cơ sở dữ liệu, các cơ quan liên quan cần nhanh chóng khắc phục để các ứng dụng thông minh hơn, phục vụ dân tốt hơn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Trần Hải
Thủ tướng ghi nhận đóng góp của các nhà khoa học, song ông cũng thẳng thắn cho rằng cần phải khắc phục những tồn tại, hạn chế để phát triển hơn nữa tiềm lực khoa học nước nhà. Theo Thủ tướng, cán bộ khoa học công nghệ gia tăng về số lượng, nhưng thiếu các chuyên gia giỏi, đặc biệt là những lĩnh vực mũi nhọn; bên cạnh đó, cần rút kinh nghiệm đầu tư có trọng tâm, trọng điểm hơn.
"Phải nghiên cứu cái mình cần, cái mình có chứ không phải những cái xa vời", ông nói và dẫn chứng những người bạn của ông đi học chế tạo động cơ máy bay, nhưng lại làm quản lý hàng hoá ở sân bay Nội Bài vì Việt Nam chưa chế tạo động cơ máy bay.
Người đứng đầu Chính phủ mong muốn đẩy mạnh kết nối trí thức trong và ngoài nước, đưa khoa học công nghệ gắn với thị trường, có các công trình nghiên cứu tầm cỡ quốc tế, đóng góp vào sự phát triển.
Ông cũng nhắc tới việc "không thể để chứng từ dày hơn cả công trình nghiên cứu" và lưu ý Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt khắc phục trong nhiệm kỳ này.
Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt (bìa phải) tham dự hội nghị. Ảnh: Trần Hải
Tại hội nghị, nhiều nhà khoa học nêu kiến nghị tháo gỡ chính sách trong nhiều lĩnh vực. BS Nguyễn Thu Giang, Phó Viện trưởng Viện Phát triển Sức khoẻ cộng đồng Trung tâm Ánh Sáng để xuất cần có chiến lược phát huy trí tuệ của các nhà khoa học đang đóng góp tích cực tới an sinh xã hội, chăm sóc sức khoẻ cộng đồng, bình đẳng giới; có chính sách khuyến khích đội ngũ khoa học, trí thức kịp thời và bình đẳng, không phụ thuộc việc họ đang làm cơ quan nhà nước hay tổ chức ngoài công lập.
PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam kiến nghị Nhà nước cần sớm ban hành chính sách đặc thù về vấn đề ngư dân, ngư nghiệp và ngư trường (tam ngư) trong khuôn khổ chính sách "nông dân, nông nghiệp và nông thôn" (tam nông), hỗ trợ phát triển đồng bộ, hướng tới xây dựng nghề cá bền vững, có trách nhiệm ở Việt Nam.
Ông Hồi cũng kiến nghị phát triển nghề cá nước ta theo hướng hiện đại, ưu tiên ứng dụng công nghệ mới, thân thiện môi trường, đảm bảo thông tin liên lạc và giảm thất thoát sau thu hoạch, trong đó có công nghệ bảo quản sau thu hoạch.
Lắng nghe các kiến nghị, Thủ tướng nhìn nhận, khoa học làm thay đổi mọi mặt của đời sống, ai không bắt kịp người đó ở lại phía sau. "Đảng và nhà nước quan tâm phát triển đội ngũ trí thức trong tất cả các lĩnh vực", Thủ tướng nói.
Ông cũng ghi nhận, những năm gần đây chứng kiến sự phát triển của khoa học công nghệ trong mọi mặt của đời sống, nhiều lĩnh vực đáng tự hào, biến không thành có, biến khó thành dễ. Nhưng nhìn ra thế giới, Thủ tướng cho rằng thực trạng trong nước còn nhiều việc phải tư duy, trăn trở. "So với các nước trên thế giới, chúng ta còn nhiều hạn chế, phải tìm cách khắc phục", ông nói.
Hội nghị toàn quốc "Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng" được tổ chức trực tiếp từ đầu cầu Hà Nội, 62 địa phương tham gia trực tuyến.
Tô Hội
