Các nhà kinh doanh chứng khoán đầu tư vào các dự án không gian rất giống Jeff Bezos: họ ham nói về những bộ phim viễn tưởng của những năm 1970 và họ tin rằng tương lai loài người thuộc về vũ trụ.
Nhưng có một điểm khác biệt lớn so với Jeff Bezos: Họ không có giá trị 200 tỷ dollar và một con tàu vũ trụ với sứ mệnh đưa người giàu nhất thế giới vượt qua đường ranh giới Karman vào thứ ba tới. Thay vào đó họ được trang bị những tài khoản giao dịch trên Robinhood, với những nếm trải trải nghiệm chinh phục chiến tuyến cuối cùng của con người bằng cách mua cổ phiếu và những chứng khoán khác liên quan tới ngành công nghiệp vũ trụ.
Nổi trội hơn cả, ngày nay, các quỹ giao dịch hối đoái, các công ty startups và những công nghệ giao dịch mới mang xu hướng không gian khiến mọi người dễ dàng đánh cược vào tương lai của một nền kinh tế ngoài hành tinh. Ngân hàng Mỹ ước tính giá trị của ngành công nghiệp vũ trụ vào khoảng 415 tỷ dollar, với tiềm năng phát triển tới mức 1400 tỷ dollar vào năm 2030.
Người ngoài cuộc đã rất quan tâm vào chuyến đi vào không gian vào thứ ba tới đây của Jeff Bezos, và của tỷ phú Richard Branson vào đầu tháng này. Nhưng quy mô của lĩnh vực không gian rộng lớn hơn rất nhiều so với hành trình của hai vị tỷ phú này.
Vào tháng 3 vừa rồi, giám đốc đầu tư khét tiếng Cathie Wood mở quỹ giao dịch hối đoái ARK Space Exploration (ARKX), quỹ giao dịch đầu tiên mà công ty của bà mở trong 2 năm trở lại đây. Quỹ này trực tiếp theo sát những công ty sáng tạo và khám phá không gian. Công ty của bà với ARKX đã thu hút được hơn 600 triệu dollar tài sản đầu tư, con số ra mắt ấn tượng nhất trong năm.
Vào đầu mùa hè này, công ty dịch vụ phóng vệ tinh Astra Space Inc. cũng bắt đầu trình bán trên sàn NASDAQ sau khi sáp nhập với công ty mua lại mục đích đặc biệt Holicity Inc. Những công ty khác như công ty phóng Rocket Lab USA Inc. và công ty cơ sở hạ tầng không gian Redwire cũng đã tuyên bố kế hoạch chào bán công khai. Tất cả những điều đó khiến những nhà đầu tư có hứng thú với khám phá không gian vô cùng phấn khởi.
Ông Alex Greenfield, 48 tuổi, một nhà biên kịch và một nhà đầu tư mới tại Mount Snow, Vermont cho biết: “Tôi đã quá già để có cơ hội bay vào vũ trụ, nhưng mà, chết tiệt, tôi có thể giúp đỡ cho ngành công nghiệp làm nền cho Star Wars, Star Trek và những thứ văn hóa đại chúng mà chúng tôi từng lớn lên cùng. Và với tôi, điều đó là vô cùng hứng khởi”.
Giống như nhiều người Mỹ khác, ông Greenfields bắt đầu đầu tư bằng nền tảng giao dịch Robinhood vào năm ngoái khi COVID-19 bắt đầu lây lan mạnh. Khác với những người Mỹ khác, Greenfield cho biết ông mua những cổ phiếu đầu tiên khi ông đang xem bộ phim viễn tưởng “Westworld” trên HBO và tự hỏi: để có thể xây dựng một con robot, ông cần những gì.
Những câu hỏi ấy dần hướng ông tới khám phá không gian. Vào tháng 1, ông đầu tư 500 dollar vào quỹ giao dịch hối đoái Procure Space ETF (UFO). Quỹ giao dịch trị giá 120 triệu dollar này bao gồm những công ty có lợi nhuận chính từ những ngành công nghiệp liên quan tới vũ trụ.
Khi thị trường sụt giá, ông đầu tư thêm 150 dollar. Ông vừa đầu tư 500 dollar vào ARKX của bà Cathie Wood khi quỹ này mở cửa và giá trị đầu tư của ông đã đạt mức 1000 dollar trong mùa hè này.
Greenfield hiểu rằng đầu tư vào ngành vũ trụ rất ít khả năng thành công. Nhưng nhà biên kịch mong rằng những công nghệ mới mà ban đầu có vẻ không hướng tới ngành vũ trụ sẽ có cơ hội thúc đẩy khu vực này. Ông đặc biệt lạc quan với công nghệ in 3D trong vũ trụ, với tiềm năng giảm thiểu giá thành vận chuyển hàng hóa cần thiết để xây dựng một môi trường phù hợp với con người trên những hành tinh khác.
“Một số người sẽ may mắn đầu tư vào đúng công ty tìm ra con “kỳ lân vũ trụ” đáng giá ngàn tỷ dollar ấy, và con cái của họ sẽ có một cuộc sống giàu có như con cái của Carnegie vậy”.
Chân trời còn xa trong tương lai ấy khớp với một số phương pháp đầu tư vũ trụ được đánh giá là có tiềm năng của một số cố vấn tài chính.
“Ngành công nghiệp vũ trụ có cơ hội phát triển vượt bậc theo những cách chúng ta chưa thể mường tượng ra được”, Noah Damsky, người thành lập Marina Wealth Advisor của Los Angeles cho biết. “Như Bitcoin nhiều năm trước vậy, chúng ta không thể đoán trước được điều gì sẽ xảy ra”.
Ryan Greiser, một nhà hoạch định đầu tư tại văn phòng cố vấn Opulus tại Doylestown, Pennsylvania khẳng định: đầu tư sớm vào một khu vực đầu tư mới nổi có thể tăng lợi nhuận thu về của cả một danh mục đầu tư.
Ông cũng nhận thấy được cơ hội phát triển cho ngành vũ trụ khi một số công nghệ giao thoa nhau, tăng tốc những quá trình giúp cho du hành vũ trụ mang về nhiều lợi nhuận hơn. Những công nghệ này bao gồm hàng không vũ trụ kết hợp với trí tuệ nhân tạo, công nghệ robot, in 3D và chip cảm biến.
Rủi ro gần kề, tên lửa phóng thất bại. Vào 13 tháng 6, ủy ban chứng khoán và trao đổi Hoa Kỳ SEC đâm đơn kiện văn phòng vận chuyển hàng hóa không gian Momentus Inc. và công ty mua lại mục đích đặc biệt Stable Road Acquisition Corp.
Cơ quan quản lý này cáo buộc Momentus đã dối trá về công nghệ của mình, và đưa ra tuyên bố sai sự thật rằng hệ thống tên lửa đẩy của công ty này đã được “thử nghiệm thành công” trong vũ trụ. Theo SEC, Stable Road đã lặp lại khẳng định sai sự thật của Momentus trong những hồ sơ công khai, và không thực hiện đủ trách nhiệm thẩm định của mình.
Các nhà cố vấn tài chính cũng nhắc nhở cần thận trọng với ngành công nghiệp vũ trụ, vì đây là khu vực mới nổi và có nhiều khả năng sẽ có biến động xấu hoặc thất bại. Ví dụ, cổ phiếu công ty Virgin Galactic Holdings của ông Branson đã sụt giá trên mọi phiên giao dịch kể từ chuyến bay vào vũ trụ của ông, xóa sổ toàn bộ mức tăng kể từ đầu tháng 6. Các quỹ giao dịch hối đoái về không gian đều lỗ nặng trong 2 tháng nay.
Các nhà đầu tư cũng không nhất trí về định nghĩa của một khoản đầu tư vào vũ trụ. Ví dụ, một số người bất ngờ rằng quỹ ARKX của bà Cathie Wood bao gồm cả Netflix, Amazon, Alphabet và thậm chí công ty sản xuất máy kéo nông nghiệp hạng nặng Deere & Co.
“Chúng tôi đã đùa cợt rất nhiều về John Deere,” Kyle Walton, một sinh viên kỹ thuật công nghiệp 30 tuổi đến từ Wichita, Kansas, người điều hành một nhóm đầu tư vũ trụ trên Facebook và sở hữu 2000 dollar trong quỹ ARKX phát biểu.
Mặc dù anh tạm tin tưởng ARKX trong một năm đầu, anh cho biết ưu tiên của anh là quỹ UFO, do quỹ này theo sát khu vực vũ trụ hơn với yêu cầu các công ty nghiên cứu không gian gắt gao hơn. Walton sở hữu khoảng 3700 dollars trong quỹ UFO.
Todd Rosenbluth, giám đốc nghiên cứu quỹ giao dịch hối đoái tại CFRA cho biết: “Có nhiều hơn một chiến lược về vũ trụ và khám phá không gian. Chiến lược của ARKX có một cái nhìn rộng hơn về những cách các công ty có thể thu lợi, nên họ bao gồm cả những công ty ít ai nghĩ tới”.
Ví dụ như John Deere. Máy kéo của công ty này sẽ không được phóng vào vũ trụ. Nhưng công ty này đã hợp tác với phòng nghiên cứu động cơ đẩy phản lực của NASA để thiết kế công nghệ máy kéo tự lái. Deere cũng đã đầu tư mạnh vào lĩnh vực GPS và máy bay điều khiển từ xa, những lĩnh vực có thể áp dụng trong vũ trụ.
Và cũng như trên trái đất, những công ty tiếp cận trực tiếp với khách hàng sẽ được nhắc tới trên tiêu đề báo. Nhưng thường những công ty phía sau hậu trường, tiếp cận doanh nghiệp mới là những công ty có cơ hội thu lợi lớn nhất.
“Du lịch không gian được nhắc đến rất nhiều”, Tess Hatch, một thành viên tại Bessemer Venture Partners với trọng tâm đầu tư không gian cho biết. “Nhưng có cả một nền kinh tế bên cạnh nó - phần còn lại của thị trường - với tên lửa, vệ tinh, cơ sở hạ tầng giúp giao tiếp, giúp sản xuất vệ tinh”.
Hay nói cách khác, những ngành thiết yếu giúp cho cuộc sống thường nhật trong đế chế thiên hà trở nên khả thi./.