Mặc dù COVID-19 đã ảnh hưởng không nhỏ tới ngành du lịch và bán lẻ tại Đông Nam Á, tại khu vực này vẫn tồn tại những thị trường mạng phát triển mạnh mẽ nhất thế giới. Ảnh: Roslan Rahman/AFP/Getty Images.Một số những nhà tài phiệt thế hệ cũ tại Đông Nam Á đang đẩy mạnh đầu tư vào những công ty startup công nghệ, mong muốn tham gia vào làn sóng đang ngày càng lên giá này nhằm tìm kiếm cơ hội bù lại cho những hậu quả từ ảnh hưởng của đại dịch tới những hoạt động kinh doanh từ bán lẻ tới khách sạn và sản xuất của họ.
Những tổng công ty, những công ty đầu tư tư nhân, và những ông trùm kinh doanh khác từ Dhanin Chearavanont của Thái Lan tới Lance Gokongwei của Philippines đều đang hoặc đổ dồn hàng triệu USD vào những công ty có triển vọng hoặc đang thành lập những quỹ đầu tư mạo hiểm. Những quyết định hợp tác với các văn phòng đầu tư mạo hiểm tại Silicon Valley cũng đang dần trở nên phổ biến hơn.
Với một loạt những quyết định đầu tư như vậy, những đế chế kinh doanh cổ điển này đang dần đổi mình để phù hợp với một thế giới mới của thương mại điện tử và số hóa, mở đường cho những nguồn doanh thu mới sau một thời gian dài bị tê liệt bởi những lệnh đóng cửa và hạn chế di chuyển kéo dài nhiều tháng.
Những tập đoàn chủ chốt càng trở nên gấp gáp hơn dưới sự điều hành của một loạt các nhà lãnh đạo mới lên ngôi -- trong một số trường hợp là những người rất trẻ tuổi, thừa kế thế hệ thứ ba.
Vishal Harnal, đối tác quản trị của 500 Startups của Đông Nam Á, một công ty đầu tư giai đoạn đầu của công ty ứng dụng đặt xe khổng lồ Grab và chợ trực tuyến Carousell cho biết: “Giới công ty đầu tư tư nhân sở hữu bởi gia đình tại Đông Nam Á đang trở nên cảnh giác với những gì công nghệ và đầu tư công nghệ có thể mang lại nhiều hơn bao giờ hết do những thành công của những startup gần đây. Có rất nhiều nguồn đầu tư từ những công ty gia đình này được tuồn vào để theo đuổi những thành công tương tự, và cơn đại dịch đã càng tăng tốc nguồn tiền này”.
Những tập đoàn đứng sau nhiều thập kỷ phát triển kinh tế của Đông Nam Á này đang gặp phải nhiều thử thách khó khăn do chính phủ các nước vẫn đang phải chiến đấu kiểm soát đại dịch COVID-19. Ngân hàng đầu tư châu Á Asian Development Bank trong tháng 9 vừa rồi đã giảm dự đoán tăng trưởng của khu vực này xuống mức 3.1%, khẳng định khu vực đang phát triển châu Á vẫn tiếp tục chịu ảnh hưởng của đại dịch.
Mặc dù COVID-19 đã ảnh hưởng không nhỏ tới ngành du lịch và bán lẻ tại Đông Nam Á, tại khu vực này vẫn tồn tại những thị trường mạng phát triển mạnh mẽ nhất thế giới. Theo một nghiên cứu độc lập của Cento Ventures, những nhà đầu tư mạo hiểm đã đạt kỷ lục 393 cam kết đầu tư trong nửa đầu năm 2021, gây quỹ 4.4 tỷ USD thông qua đầu tư vào những startup trên khắp Đông Nam Á.
Một trong số những tập đoàn dẫn đầu trong cuộc đua này là Charoen Pokphand Group Co., một tập đoàn 100 năm tuổi của Thái Lan với hoạt động kinh doanh xuyên suốt các mảng từ nông sản tới bán lẻ và viễn thông. Chủ tịch tập đoàn này là ông Dhanin, lãnh đạo của triều đại kinh doanh giàu có nhất Thái Lan.
CP Group của Bangkok đã dẫn đầu một vòng đầu tư series C vào công ty startup Ascend Money vào tháng 9 -- một startup được hậu thuẫn bởi Ant Group của Jack Ma -- góp phần tạo nên công ty kỳ lân công nghệ tài chính đầu tiên của Thái Lan với giá trị thị trường tới 1.5 tỷ USD.
CP Group cũng hợp tác với Ngân hàng Thương mại Siam trong cùng tháng 9 để thiết lập quỹ đầu tư mạo hiểm cho các công nghệ mới trị giá 800 triệu USD, với các khoản tài trợ hạt giống trị giá 100 triệu USD.
Yue Jun Jiang, giám đốc công nghệ của CP Group cho biết: “CP Group đang tích cực nắm bắt sáng tạo và khám phá những công nghệ tiên tiến như robot, hậu cần, điện toán đám mây và những công nghệ số khác.
Đông Nam Á đang bước vào một kỷ nguyên vàng nhiều chuyển mình với các tập đoàn liên tục cải thiện bằng những công nghệ tiên tiến và mô hình kinh doanh mới, và cơn đại dịch cũng đã góp phần tăng tốc quá trình số hóa”.
Tại Indonesia, Intudo Ventures đã kêu gọi được 115 triệu USD để hoàn thành quỹ thứ ba của họ trong tháng 9 vừa rồi nhằm tập trung vào nền kinh tế kỹ thuật số lớn nhất khu vực. Theo công ty này, các nhà đầu tư của quỹ này bao gồm hơn 30 tập đoàn gia đình của Indonesia.
Plug and Play Tech Center, một công ty đầu tư giai đoạn đầu tại Sunnyvale, California từng đầu tư hơn 20 công ty kỳ lân công nghệ bao gồm PayPal Holdings, vừa qua đã ký kết hợp tác với hơn 12 đối tác tại Đông Nam Á, phần lớn trong số đó là những công ty gia đình. Trong số đó gồm tập đoàn Aboitiz Power Corp. của Philippines, CP Group của Thái Lan và Astra International của Indonesia.
Mặc dù giá trị thị trường tăng vọt có thể hấp dẫn, những tập đoàn này cũng đối mặt với nhiều rủi ro khi họ nắm bắt chiến lược đầu tư công nghệ.
Những công ty giai đoạn đầu thường tiêu tốn rất nhiều tiền trước khi họ có thể bắt đầu đạt hiệu suất hoạt động cần thiết trong hoạt động kinh doanh của họ. Họ cũng yêu cầu nhiều hỗ trợ và hướng dẫn hơn nhiều so với những gì các công ty lâu năm có thể cung cấp. Hơn nữa, các tập đoàn cũng phải tranh giành với những nhà đầu tư có sức mạnh tài chính lớn hơn và nhiều kinh nghiệm hơn như các quỹ đầu tư quốc hữu hay các quỹ đầu tư mạo hiểm.
Nhưng nhiều tập đoàn kinh doanh gia đình không ngại ngần chấp nhận thử thách. Một số tập đoàn đã đưa ra những dự án thí điểm với những startup công nghệ nhằm đầu tư vào những công ty mang lại công nghệ có triển vọng. Họ mong muốn có được những hợp đồng và quan hệ đối tác trong nhiều mảng, từ tự động hóa sản xuất tới sáng tạo bền vững, cũng như công nghệ tài chính, công nghệ y tế và phương tiện chạy bằng điện.
Shawn Dehpanah, phó giám đốc điều hành của Plug and Play và giám đốc đầu tư và đổi mới doanh nghiệp khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho biết: “Họ đang nhìn vào những sự kiện có thể ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của họ, ví dụ như cơn đại dịch, và họ cần phải phát triển nhiều ý tưởng mới. Những tập đoàn lớn này sẽ là trụ cột trong quá trình tăng tốc khả năng sáng tạo của các startup ngày nay.”
Ngay cả công ty xăng dầu quốc hữu của Thái Lan PTT Pcl cũng không muốn bị bỏ lại phía sau. Họ đã ký một hiệp định đối tác với Plug and Play, và trong tháng 10 này, một đơn vị của họ đã bắt tay với 500 Startups để lập ra một quỹ trị giá 25 triệu USD nhằm đầu tư vào những đơn vị kinh doanh giai đoạn đầu tại Thái Lan và Đông Nam Á có thể giúp họ mở rộng tầm ảnh hưởng.
Một đơn vị của CP Group, True Corp, nhà cung cấp mạng điện thoại lớn thứ 2 Thái Lan đã chi 17 triệu USD nhằm xây dựng khu công nghệ lớn nhất Đông Nam Á hiện là cơ sở của một loạt các thương vụ đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước, và cả các đơn vị hoạt động trong khu vực của những gã khổng lồ công nghệ như Google và Mitsubishi Corp.
Khu công nghệ này mô phỏng Silicon Valley bằng cách xây dựng nhiều cơ sở thể thao và giải trí cùng với tổ chức các buổi kêu gọi đầu tư mạo hiểm, và sẽ được mở rộng trong năm sau.
Theo Vinnie Lauria, cổ đông sáng lập của Golden Gate Ventures tại Singapore, những khoản đầu tư như vậy sẽ giúp tăng tốc chu kỳ sáng tạo và dựng nên hệ sinh thái công nghệ trong những thị trường đang phát triển như Thái Lan.
Là nhà sáng lập của Golden Gate Ventures, một đối tác của True Digital Park tại Bangkok, ông cho biết: “Tôi đã rất ấn tượng khi gặp mặt với các gia trưởng. Họ hỏi những câu hỏi chính xác về cách xây dựng và cải thiện mảng kinh doanh của họ sử dụng công nghệ”./.
