Tuỳ tiện công khai thông tin
Theo một khách hàng ở Cầu Giấy (Hà Nội), thời gian gần đây anh nhận được khá nhiều cuộc gọi từ những số máy lạ với những lời lẽ tục tĩu, giọng điệu gay gắt mang tính lăng mạ.
Nguyên nhân chính của các cuộc gọi liên quan đến việc anh gọi xe taxi Grab nhưng yêu cầu lái xe phải đi vào tận cửa, trong khi đó lối vào thì vừa nhỏ vừa lòng vòng. Lái xe yêu cầu khách hàng hủy chuyến vì không đáp ứng được yêu cầu thì khách hàng kiên quyết không hủy. Thông tin cá nhân của khách hàng sau đó bị đưa lên một diễn đàn mạng với các thành viên chủ yếu là các lái xe taxi công nghệ mang tính “cảnh báo” về đối tượng khách hàng cần tránh.
Một số khách hàng khi không hài lòng về chất lượng dịch vụ, kết thúc chuyến đi đã đánh giá cho chất lượng dịch vụ của tài xế chỉ đạt từ 1-2 sao, sau đó bị các lái xe nhắn tin, gọi điện phiền nhiễu. Không chỉ bị lộ số điện thoại, tên, địa chỉ nhà riêng, khách hàng sử dụng dịch vụ taxi công nghệ còn có nguy cơ lộ thông tin về tài khoản ngân hàng, thẻ visa.
Trước thực trạng trên, Bộ GTVT yêu cầu các địa phương tăng cường công tác quản lý đối với đơn vị kinh doanh vận tải, người điều khiển ôtô kinh doanh vận tải, môtô 2 bánh vận chuyển hành khách, hàng hóa có ứng dụng công nghệ nhằm đảm bảo thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về thu thập, lưu trữ và xử lý dữ liệu, thông tin cá nhân trên môi trường mạng.
Đồng thời đề nghị các địa phương kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật ở từng lĩnh vực chuyên ngành quản lý.
Hành khách có thể khởi kiện ra toà
Trao đổi với Báo Lao Động, Chủ tịch Hiệp hội Taxi Hà Nội ông Nguyễn Công Hùng cho rằng, đây nỗi lo chung của các cá nhân, do đó cần phải có chế tài xử lý việc bảo mật thông tin của khách hàng đối với các công ty công nghệ. Bởi lẽ hình ảnh thông tin khách hàng bị lái xe đưa lên mạng xã hội mà được đăng.
Theo ông Hùng, tất cả các văn bản, quy định pháp luật đã được ban hành. Do đó, các công ty áp dụng công nghệ phải cam kết và chịu trách nhiệm, cùng các biện pháp chế tài phải xử lý nghiêm minh. Hiện các hãng taxi đều có các quy chế về việc không tiết lộ các thông tin khách hàng khi chưa được sự đồng ý.
Thực tế với các quy định hiện nay, các DN kinh doanh vận tải khi vi phạm ở mức nghiêm trọng sẽ bị thu hồi giấy phép kinh doanh vận tải. Việc dùng công nghệ để kết nối với các lái xe để vận chuyển khách, nên không được phép làm trái pháp luật, làm trái với các quy định của ngành GTVT đã ban hành (cụ thể là Nghị định 10 và Thông tư 12), đặc biệt là việc hoạt động và kinh doanh ở địa phương nào phải đăng ký, kê khai tại địa phương đó nhưng hiện nhiều DN vẫn chưa thực hiện.
Các chuyên gia khuyến cáo, khi phát hiện thông tin của mình bị lộ lọt từ bên cung cấp dịch vụ, cá nhân có thể phản ánh tới Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhà cung cấp dịch vụ hoặc cơ quan chức năng có liên quan. Nếu khách hàng bị thiệt hại có thể làm đơn khởi kiện ra Tòa yêu cầu đòi bồi thường. Trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng, nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo luật sư Đỗ Viết Hải - Công ty Luật Sự Thật, Đoàn luật sư TP.Hà Nội, việc này liên quan đến một số quy định của pháp luật, như: Luật Giao dịch điện tử, quy định tại Điều 46 về bảo mật thông tin trong giao dịch giữa người dùng và người cung cấp giao dịch; Điều 38 Luật Dân sự quy định về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, theo đó người bị xâm phạm có quyền khởi kiện; Điều 159 Bộ luật Hình sự quy định về việc xâm phạm bí mật, an toàn cá nhân và việc làm nhục người khác liên quan đến Điều 155.
Theo đó, những hình ảnh và thông tin phát tán trên mạng, những người bị xâm hại sẽ xây dựng chứng cứ và lập hành vi vi phạm trên các giao dịch điện tử để làm căn cứ khởi kiện hoặc tố cáo với các hành vi xâm phạm. Người tiêu dùng sẽ được bảo đảm an toàn, bí mật thông tin của mình khi tham gia giao dịch, sử dụng hàng hóa, dịch vụ, trừ trường hợp cơ quan Nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định rõ, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý.
