Trong thông điệp liên bang hôm 1/3, Tổng thống Joe Biden cho rằng người Mỹ, đặc biệt là giới trẻ, đang trải qua một cuộc khủng hoảng sức khỏe tinh thần mà mạng xã hội là một trong những nguyên nhân sâu xa. Ông khẳng định sẽ "bắt các nền tảng chịu trách nhiệm về những thử nghiệm trên trẻ em vì lợi nhuận".
| Ông Biden yêu cầu các ông lớn công nghệ chịu trách nhiệm về khủng hoảng sức khỏe tinh thần của người Mỹ. Ảnh: Getty Images. |
Theo Vox, dù không đề cập đến cái tên cụ thể nào, đối tượng ông Biden nhắm đến không phải ai khác mà chính là Meta, tập đoàn đang vận hành Facebook, Instagram và WhatsApp.
Lật lại cáo buộc Facebook
"Đã đến lúc tăng cường bảo vệ quyền riêng tư, cấm quảng cáo nhắm mục tiêu đến trẻ em, yêu cầu các công ty công nghệ ngừng thu thập dữ liệu cá nhân về trẻ em của chúng ta", Tổng thống Mỹ nói.
Khi nêu quan điểm về việc này, ông Biden đề cập đến một vị khách đặc biệt, xuất hiện phía dưới hàng ghế khán giả: Frances Haugen. Bà là cựu nhân viên Facebook, người đã công khai vạch mặt công ty cũ trước giới truyền thông và Quốc hội Mỹ.
Từ tháng 8/2021, Haugen chia sẻ loạt tài liệu nội bộ của Facebook cho giới báo chí, nói về việc nền tảng Facebook và Instagram gây trầm cảm, lo âu ở nhiều cô gái vị thành niên.
Bà cho biết Facebook ưu tiên lợi nhuận thay vì sự an toàn của người dùng. Họ luôn giữ sự mờ ám trước người dùng và cơ quan quản lý về các hành động của mình.
| Haugen điều trần trước Thượng viện Mỹ hôm 5/10. Ảnh: Reuters. |
"Chúng ẩn sau những bức tường khiến nhà nghiên cứu và cơ quan quản lý không thể hiểu hết. Chúng ta phải tin những gì Facebook nói là đúng, nhưng hành động của họ không xứng đáng với niềm tin mù quáng đó", Haugen trình bày trước Thượng viện Mỹ vào tháng 10/2021.
Một chi tiết quan trọng được Haugen nhắc đến là Facebook phớt lờ sự độc hại của họ. Tài liệu nội bộ cho thấy Facebook đã nghiên cứu, tìm mối liên hệ giữa sản phẩm và vấn đề sức khỏe tinh thần của người dùng. Nhưng khi phát hiện Instagram khiến 1/3 các cô gái trẻ cảm thấy lo âu về hình ảnh bản thân, Facebook lờ đi kết quả.
"Nắn gân" Big Tech
Việc tổng thống Mỹ đề cập đến mạng xã hội trong thông điệp liên bang cho thấy chính quyền của ông Biden đang muốn quản lý chặt ngành công nghệ.
Theo một cuộc khảo sát gần đây, 70% người Mỹ nghĩ rằng các ông lớn công nghệ (Big Tech) nắm giữ quá nhiều quyền lực, 56% muốn chính phủ đưa ra nhiều quy định hơn trong lĩnh vực này.
Tổng thống Mỹ đã bổ nhiệm nhiều nhân vật có quan điểm cứng rắn với Big Tech vào vị trí quan trọng, bao gồm Tim Wu - trợ lý về chính sách Công nghệ và Cạnh tranh, cùng với Chủ tịch Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC), Lina Khan.
| Chính quyền Mỹ sẽ siết chặt quản lý đối với các ông lớn công nghệ. Ảnh: New York Post. |
Bài phát biểu hôm 1/3 đánh dấu lần đầu tiên ông Biden công khai ý định hạn chế sức mạnh của Big Tech. Bằng việc tập trung vào chủ đề bảo vệ quyền trẻ em trước tác động của mạng xã hội, ông có thể nhận được sự ủng hộ của các chính trị gia thuộc cả 2 đảng Dân chủ và Cộng hòa.
"Đây là lần đầu tiên ông Biden đưa ra tuyên bố chính sách lớn về mạng xã hội. Tôi nghĩ việc ông ấy định hình nó qua lăng kính của trẻ em, thanh thiếu niên và gia đình là một điều tuyệt vời", Jim Steyer, người sáng lập và Giám đốc điều hành Common Sense Media, một tổ chức phi lợi nhuận khuyến khích sử dụng công nghệ an toàn cho trẻ em, nhận xét.
Tổng thống Mỹ không đề cập đến tên công ty cụ thể trong bài phát biểu của mình. Tuy nhiên, nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, YouTube, TikTok và các ứng dụng khác vấp phải sự chỉ trích từ một số nhà nghiên cứu, những người ủng hộ trẻ em và các nhà lập pháp.
Các sản phẩm do họ tạo ra có thể gây nghiện, quảng bá thông tin có hại và không chính xác, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ dung túng hành vi quấy rối và lạm dụng.
Để giải quyết vấn đề, ông Biden kêu gọi Quốc hội Mỹ tăng cường bảo vệ quyền riêng tư, cấm quảng cáo có chủ đích và thu thập dữ liệu cá nhân về trẻ em, buộc các công ty thiết kế sản phẩm ít gây nghiện hơn và tài trợ thêm nhiều nghiên cứu trong lĩnh vực này.