Ngân hàng Trung ương Thái Lan (BoT) ngày 19/8 thông báo về kế hoạch thử nghiệm đồng tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành (CBDC) dạng bán lẻ cho công chúng vào quý II/2022, sau khi công bố kết quả của một nghiên cứu mới về cách quản lý tác động của việc phát hành loại tiền tệ này đối với lĩnh vực tài chính.
Khác với CBDC bán buôn, vốn chỉ được sử dụng bởi các tổ chức tài chính và trung gian thanh toán, CBDC bán lẻ sẽ được triển khai phổ biến rộng rãi cho công chúng.
Trong báo cáo nghiên cứu, ngoài rủi ro đã được xác định từ trước là việc người tiêu dùng ưa thích CBDC hơn đồng tiền pháp định trong một số tình huống, BoT lưu ý rằng sẽ còn những thách thức tiềm năng mới đến từ CBDC. Chúng bao gồm tác động bất lợi đến việc truyền tải chính sách tiền tệ hoặc đối với các tổ chức tài chính hiện có.
Để ngăn chặn điều này, nghiên cứu đề xuất ba điểm quan trọng cần chú ý đối với CBDC bán lẻ: (1) CBDC sẽ giống như tiền mặt và không chịu lãi suất, (2) các bên trung gian như các tổ chức tài chính sẽ là nhà phân phối CBDC cho công chúng và (3) các điều kiện hoặc giới hạn để chuyển đổi CBDC cần được thiết lập.
Theo BoT, các biện pháp này sẽ giúp đảm bảo rằng một CBDC bán lẻ không cạnh tranh với tiền gửi ngân hàng. Đồng thời, chúng sẽ giúp CBDC duy trì vai trò trung gian trong việc thu thập tiền gửi và cung cấp tín dụng, cũng như quản lý thanh khoản trong hệ thống tài chính tổng thể. Ngoài ra, các biện pháp này cũng giúp chống lại khả năng xảy ra tình trạng rút tiền hàng loạt với các tổ chức tài chính.
Đáng chú ý, BoT dự đoán rằng nhu cầu của công chúng đối với một CBDC bán lẻ sẽ tăng lên theo thời gian. Điều này có thể dẫn đến việc CBDC trở thành một hình thức thanh toán thay thế trong tương lai, thay cho tiền mặt và các hình thức tiền điện tử hiện có.
Dựa trên nghiên cứu này, BoT đã tiết lộ thêm chi tiết về kế hoạch thí điểm một CBDC bán lẻ trong các tình huống thực tế. Kế hoạch sẽ được chia thành hai tuyến.
Đầu tiên là "Tuyến Nền tảng" - sẽ bắt đầu vào quý II/2022. Tuyến này thí điểm sử dụng CBDC trong thực hiện các hoạt động tương tự như với tiền mặt ở quy mô hạn chế, bao gồm thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ, cùng chuyển đổi.
Thứ hai là “Tuyến Đổi mới sáng tạo” đầy tham vọng hơn. Tuyến này sẽ khám phá các cách thức CBDC bán lẻ có thể được sử dụng cho các trường hợp mới, dựa trên ý kiến đóng góp từ các thành phần thuộc khu vực tư nhân và các nhà phát triển công nghệ.
Song lộ trình cho tuyến thứ hai này vẫn chưa hoàn thiện. BoT cho biết họ vẫn đang phát triển định dạng của thí điểm và đánh giá xem các thành phần nào sẽ đủ điều kiện tham gia.
Trước đây, BoT đã hợp tác với một số ngân hàng lớn trên khắp châu Á trong một dự án nghiên cứu - phát triển một CBDC xuyên biên giới, còn gọi là Cầu nối tiền tệ kỹ thuật số đa ngân hàng trung ương (m-CBDC) sử dụng công nghệ sổ cái phân tán.
Các ngân hàng tham gia dự án bao gồm Cơ quan Tiền tệ Hong Kong (Trung Quốc), Ngân hàng Trung ương Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Viện Tiền tệ Kỹ thuật số thuộc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC)./.