Logistics là một ngành dịch vụ quan trọng trong cơ cấu tổng thể nền kinh tế quốc dân, đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của cả nước cũng như từng địa phương, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, đầu tư Việt Nam và Hàn Quốc trong lĩnh vực logistics trong bối cảnh hiện cùng với các biện pháp khuyến khích chuyển giao công nghệ, sẽ giúp nâng cao trình độ công nghệ của Việt Nam trong lĩnh vực này.
Đây là ý kiến đưa ra tại Tọa đàm: “Chính sách trong lĩnh vực logistics” do Cục Xúc tiến Thương mại (VIETRADE) và Cơ quan Xúc tiến Thương mại-Đầu tư Hàn Quốc (KOTRA) tổ chức ngày 14/4, tại Hà Nội.
Chuyển dịch sang logistics thế hệ mới
Theo thống kê, số lượng doanh nghiệp logistics Việt Nam đã tăng từ con số 37.000 năm 2017 lên 41.000 năm 2020 và đang tiếp tục phát triển sang các lĩnh vực vận chuyển, lưu kho, thông quan và phân phối giao nhận.
Đáng chú ý, thị trường logistics của Việt Nam dự kiến tăng trưởng bình quân hơn 13%/năm đến hết năm 2022 và tiếp tục tăng trưởng trong tương lai thông qua các xu hướng đầu tư nước ngoài, áp dụng công nghệ mới, thương mại điện tử…
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) thông tin hiện cả nước có 69 trung tâm logistics có quy mô lớn và vừa, phân bổ tập trung ở một số khu công nghiệp.
Một số địa phương như An Giang, Bà Rịa-Vũng Tàu, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Cao Bằng… đang tập trung triển khai, kêu gọi thu hút đầu tư vào các trung tâm logistics hạng I, hạng II, các trung tâm logistics chuyên dụng.
Tuy nhiên, sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam, đặc biệt là xuất nhập khẩu đặt ra những thách thức cho ngành logistics Việt Nam. Với sự bùng nổ mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học công nghệ lần thứ 4, hiện nay các trung tâm logistics theo kiểu truyền thống đã dần chuyển đổi sang trung tâm logistics thế hệ mới, áp dụng công nghệ 4.0 để đạt hiệu quả, năng suất cao hơn.
"Các chính sách về việc phê duyệt Kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025 cũng đang được triển khai thực hiện nhằm đạt được mục tiêu giảm chi phí, nâng cao hiệu quả logistics," ông Vũ Bá Phú nói.
Ngoài ra, theo đại diện Cục Xúc tiến Thương mại, hiện nay, các giải pháp thúc đầy ngành logistics cũng đang được thực hiện như phát triển đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, cảng biển, kho bãi, tập trung phát triển nguồn nhân lực logistics, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, giảm thiểu các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động logistics…
Thu hút hợp tác từ Hàn Quốc
Nghiên cứu của Bộ Công Thương cho thấy năm 2021, chỉ số năng lực hoạt động logistics của Việt Nam tăng và đạt 3,34 điểm so với 3,27 điểm của năm 2018. Việt Nam là nước được xếp hạng trong top 10 chỉ số logistics thị trường mới nổi với tốc độ tăng trưởng tương đối cao đạt khoảng 14-16%/năm.
Trong khi đó, Hàn Quốc đang ở vị trí là nhà đầu tư lớn nhất vào Việt Nam với hơn 9.200 dự án còn hiệu lực với tổng nguồn vốn lũy kế đến năm 2021 là 74,7 tỷ USD. Doanh nghiệp Hàn Quốc hiện có mặt ở mọi lĩnh vực của nền kinh tế Việt Nam: Dịch vụ, logistics, tài chính ngân hàng, may mặc, xây dựng, chế tạo, công nghiệp chế biến…
Để các doanh nghiệp Hàn Quốc nắm bắt được cơ hội, hợp tác cùng doanh nghiệp Việt Nam khai thác thị trường logistics, đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Kukdong Logistics đề xuất Việt Nam cần hình thành hệ thống trao đổi dữ liệu điện tử. Trong đó, các bên liên quan đến logistics như công ty vận tải, kho hàng, hải quan… được kết nối thông qua hệ thống điện tử duy nhất thì việc nhận và xử lý nghiệp vụ sẽ tiết kiệm nhiều thời gian.
Cùng với đó, Việt Nam cần tiêu chuẩn hóa dịch vụ hạ tầng logistics bằng việc áp dụng giá cước chuẩn hóa, giúp nâng cao lòng tin của người tiêu dùng; nâng cao việc thống nhất hệ thống thu phí.
Với doanh nghiệp trong nước, ông Đinh Hữu Thạnh, Chủ tịch Công ty Cổ phần Giao nhận Vận tải Con Ong cho rằng có nhiều mô hình để doanh nghiệp Việt Nam-Hàn Quốc hợp tác cùng phát triển như mua bán và sáp nhập, hợp tác tại nước thứ ba để gia tăng quy mô phục vụ.
Tuy vậy, đại diện doanh nghiệp này mong muốn các cơ quan quản lý Nhà nước có hướng dẫn cụ thể hơn nữa về thủ tục hành chính, giúp quá trình hợp tác đầu tư giữa doanh nghiệp hai nước thuận lợi, tiết kiệm thời gian.
Theo ông, cơ quan quản lý phải coi logistics là ngành công nghiệp hỗ trợ để có chính sách hỗ trợ phù hợp; thủ tục cho doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài được thuận lợi. Cùng đó, Chính phủ tiếp tục hiện đại hoá quá trình quản lý trong lĩnh vực logistics. Cho phép doanh nghiệp gia công đóng gói, dán nhãn hàng hóa tại kho ngoại quan.
"Cần phải tạo sự liên kết giữa các thành tố trong chuỗi cung ứng, như: Hải quan, cảng, hãng vận tải đường bộ, hãng tàu… giúp giảm thời gian giao nhận hàng. Áp dụng công cụ quản lý mới, cải thiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thương mại điện tử," ông Đinh Hữu Thạnh đề xuất thêm.
Liên quan vấn đề tăng giá dịch vụ, theo ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), Việt Nam và Hàn Quốc đều đi theo nền kinh tế thị trường, giá cước do các doanh nghiệp quyết định dựa trên sự điều tiết của cung-cầu nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ logistics.
Gần đây, trước tình hình xăng dầu tăng cao, Chính phủ Việt Nam đã cho phép giảm thuế môi trường. Đây là động thái mạnh nhằm hỗ trợ các ngành trong nền kinh tế, trong đó có logistics./.