FPT sản xuất chip, xuất khẩu tới nhiều thị trường lớn: Cơ hội và thách thức

FPT sản xuất chip, xuất khẩu nhiều quốc gia

Chi vi mạch đến từ Việt Nam vẫn là khái niệm xa lạ không chỉ với quốc tế mà ngay cả người dân trong nước. Tuy nhiên, FPT Semiconductor - Công ty thiết kế và sản xuất chip vi mạch (trực thuộc FPT Software - công ty thành viên Tập đoàn FPT) đã khẳng định người Việt có thể làm được khi ra mắt dòng chip vi mạch đầu tiên ứng dụng trong sản phẩm Internet vạn vật (IoT) cho lĩnh vực y tế, hiện thực hóa giấc mơ sản xuất linh kiện bán dẫn khởi tạo bởi trí tuệ Việt.

Dòng chip bán dẫn tích hợp (IC - Integrated Circuit) được các kỹ sư của FPT Semiconductor trực tiếp thiết kế và đặt ra cấu trúc, hướng đến phục vụ cho các ngành công nghiệp, sản phẩm cụ thể. Thiết kế hoàn thiện tại Việt Nam được chuyển tới nhà máy đặt tại Hàn Quốc để sản xuất và đóng gói.

Khách hàng đầu tiên và hiện là đối tác chiến lược của doanh nghiệp cùng phối hợp để phân phối các sản phẩm chip của FPT Semiconductor ở các thị trường Úc, Đài Loan, Trung Quốc. Không chỉ đưa sản phẩm đến thị trường nước ngoài, FPT Semiconductor định hướng tập trung triển khai, cung cấp chip "Make in Vietnam" đến các tập đoàn trong nước, nhằm phát triển bền vững và góp phần hoàn thiện chuỗi cung ứng sản xuất các thiết bị cho người dùng tại Việt Nam, trong giai đoạn 2023 - 2025.

Ông Nguyễn Vinh Quang - Giám đốc điều hành FPT Semiconductor cho biết: "Việc thành lập FPT Semiconductor là một bước tiếp nối hoài bão và ước mơ của nhiều thế hệ người Việt. Có thể nhiều người chưa biết, chúng ta đã từng có nhà máy bán dẫn Việt Nam, vào năm 1979, được biết đến với cái tên nhà máy Z181, cung ứng rất nhiều thiết bị bán dẫn cho thị trường Đông Âu. Với tiêu chí "chip Make in Vietnam, Made by FPT", chúng tôi có kế hoạch thiết kế và thương mại hóa sản phẩm chip, đưa những dòng chip đến với thị trường trong nước, cũng như nước ngoài như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Mỹ, Châu Âu, Trung Quốc…"

Chip vi mạch bán dẫn tích hợp đóng vai trò tiên quyết trong các thiết bị, quyết định hiệu suất làm việc và ảnh hưởng lớn đến giá thành của tất cả các hệ thống điện tử. Trong bối cảnh doanh nghiệp trên toàn thế giới tăng tốc trong cuộc đua chuyển đổi số, phát triển hệ sinh thái thiết bị, việc sản xuất chip vi mạch bán dẫn tích hợp trở thành xương sống cho hệ thống điện tử và ngành công nghệ phát triển.

Theo Gartner, năm 2021, ngành vi mạch bán dẫn toàn cầu mang về doanh thu gần 600 tỷ đô la Mỹ. Tại Việt Nam, số lượng tổ chức và doanh nghiệp trong ngành chip vi mạch bán dẫn, phần lớn tập trung vào các trường đại học kỹ thuật hoặc các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư nhà máy sản xuất.

FPT Semiconductor cho ra mắt "chip Make in Vietnam, Made by FPT" được đánh giá là đúng thời điểm khi toàn cầu đang thiếu hụt chip nghiêm trọng do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Cơ hội và thách thức với "chip Make in Vietnam, Made by FPT"

“Quyết định sản xuất chip tại Việt Nam được đưa ra đúng thời điểm, khi thế giới đang thiếu chip còn Việt Nam thì đang triển khai công cuộc chuyển đổi kỹ thuật số, bao gồm chuyển đổi sang chính phủ số, kinh tế số và xã hội số”, Tiến sĩ Majo George - Khoa Kinh doanh và Quản trị Đại học RMIT nhận định.

Bước chân vào lĩnh vực sản xuất chip sẽ là cơ hội để Việt Nam tự phát triển hoặc tiếp nhận chuyên môn công nghệ tiên tiến nhất. Bước tiến này có thể đầy thách thức nhưng đồng thời cũng sẽ thúc đẩy Việt Nam trở thành một trung tâm sản xuất nổi bật của khu vực trong tương lai.

Cũng theo ông George, các ngành công nghiệp trong nước có thể mua chip sản xuất nội địa. Và sản lượng chip của Việt Nam có thể giúp giảm bớt tình trạng thiếu hụt trên toàn cầu và khu vực. “Cần ưu tiên đảm bảo chất lượng cho chip bán dẫn sản xuất tại Việt Nam, cũng như nghiên cứu và cập nhật sản phẩm định kỳ”, ông George nói.

Trong khi đó, Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hùng, cũng thuộc Khoa Kinh doanh và Quản trị, hầu hết mọi khía cạnh của xã hội hiện đại đều cần đến chất bán dẫn.

“Nếu thành công trong ngành công nghiệp bán dẫn, Việt Nam sẽ chen chân vào được chuỗi cung ứng của các sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao như thiết bị truyền thông, máy tính, thiết bị y tế hay thiết bị quân sự”, ông Hùng nhận định.

Ngành bán dẫn toàn cầu dự kiến sẽ tăng trưởng 10% năm 2022 và lần đầu tiên trong lịch sử vượt mức doanh thu 600 tỉ đô la, sớm trở thành ngành công nghiệp nghìn tỉ đô vào năm 2030.

“Việc tham gia vào quy trình R&D, thiết kế, sản xuất và cung ứng chip bán dẫn toàn cầu sẽ mang đến lợi thế kinh tế vô cùng lớn cho Việt Nam”, Thạc sĩ Nguyễn Lê Huy, Khoa Khoa học, Kỹ thuật và Công nghệ tại RMIT nhận định.

Bên cạnh cơ hội được mở ra, FPT Semiconductor cũng phải đối mặt với nhiều thách thức khi lần đầu sản xuất chip.

Theo ông Hùng, để xây dựng được một nền công nghiệp bán dẫn cạnh tranh thì không chỉ cần có vốn đầu tư. Tiếp cận công nghệ phù hợp, xây dựng chuỗi cung ứng để đảm bảo nguồn cung và thị trường tiêu thụ ổn định sẽ là một bài toán nhiều ẩn số.

Quy trình sản xuất chip bán dẫn có ba công đoạn chính: (1) thiết kế, (2) sản xuất, và (3) lắp ráp, thử nghiệm và đóng gói (assembly, testing, and packaging - ATP). Giai đoạn 1 và 2 là những quy trình có nhiều giá trị và hàm lượng công nghệ cao, gắn liền với nghiên cứu và phát triển (R&D), phần mềm chuyên dụng cho thiết kế và các thiết bị sản xuất dặc thù. Giai đoạn 3 có hàm lượng lao động cao và các rào cản thấp nhất.

“Tham gia giai đoạn 3 có vẻ là dễ dàng nhất với Việt Nam ở thời điểm hiện nay. Tuy nhiên, mục tiêu chính của việc Việt Nam tham gia thị trường đầy cạnh tranh này nên là thúc đẩy năng lực thiết kế chip và tiến tới sản xuất linh kiện bán dẫn cao cấp”, ông Hùng cho biết.

Dưới góc nhìn của TS. Majo George, thách thức với FPT là việc tuyển dụng các nhà nghiên cứu và chuyên gia có tay nghề cao và giàu kinh nghiệm sẽ là một thách thức. Việt Nam sẽ phải tăng cường đào tạo và phát triển lao động có kỹ năng trong nước, có thể là thông qua hợp tác với các trường đại học và viện nghiên cứu có uy tín.

Ông Huy nhận định, với vị thế và khả năng của Việt Nam, cần có chiến lược trung và dài hạn để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn trong nước. Cụ thể, về trung hạn, Việt Nam cần tham gia vào những công đoạn R&D đòi hỏi chủ đạo là yếu tố con người. Chính phủ cần tiếp tục đầu tư và đưa ra chính sách ưu đãi để thu hút các tập đoàn lớn trên thế giới trong lĩnh vực bán dẫn như Samsung, Intel, Synopsys, Cadence, v.v. thành lập hoặc mở rộng các trung tâm nghiên cứu và thiết kế ở Việt Nam. Song song với đó, cần có chính sách hỗ trợ các trường đại học trong nước đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực bán dẫn.

“Về dài hạn, Việt Nam cần nỗ lực đạt được những thỏa thuận hợp tác hỗ trợ chuyển giao công nghệ với các quốc gia như Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Từ đó tiến tới tự chủ hoàn toàn tất cả các công đoạn quan trọng trong quy trình sản xuất bán dẫn”, ông Huy chia sẻ.