| Theo một dự luật chi tiêu Quốc hội Mỹ vừa công bố, TikTok sẽ bị cấm trên hầu hết các thiết bị của chính phủ nước này. Ảnh: AFP |
Buộc công khai thuật toán xếp hạng và đề xuất
Dự luật mới mang tên "Đạo luật về trách nhiệm giải trình và tính minh bạch của nền tảng công nghệ" được nhóm thượng nghị sĩ Mỹ đưa ra ngày 21/12 trong bối cảnh các nhà lập pháp Mỹ đang tranh luận về việc có nên cấm TikTok tại quốc gia này hay không.
Dự luật được vận động xây dựng bởi một nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng, gồm: ông Chris Coons, Chủ tịch Tiểu ban tư pháp về quyền riêng tư, công nghệ và luật pháp; ông Rob Portman, thành viên cấp cao của Ủy ban chính phủ và an ninh nội địa thuộc Thượng viện Mỹ; bà Amy Klobuchar từ bang Minnesota; và ông Bill Cassidy từ bang Louisiana.
Dự luật mới hy vọng sẽ giúp việc tiếp cận dữ liệu nội bộ của các công ty mạng xã hội như Twitter, Tiktok trở nên dễ dàng hơn bằng cách yêu cầu gửi dữ liệu cần thiết cho các nhà nghiên cứu độc lập.
Theo đó, các công ty truyền thông xã hội sẽ buộc phải cung cấp dữ liệu nội bộ được bảo vệ quyền riêng tư cho các nhà nghiên cứu do Quỹ khoa học quốc gia Mỹ phê duyệt. Dự luật cũng bảo vệ các nhà nghiên cứu khỏi trách nhiệm pháp lý liên quan đến việc thu thập dữ liệu tự động nếu tuân thủ một số biện pháp bảo vệ quyền riêng tư nhất định.
Một số nội dung, chẳng hạn như thư viện quảng cáo, thống kê kiểm duyệt nội dung, dữ liệu nội dung lan truyền, thuật toán xếp hạng và đề xuất của các nền tảng mạng xã hội, sẽ được cung cấp liên tục cho các nhà nghiên cứu hoặc công bố ra bên ngoài.
Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ sẽ thực thi chính sách mới nếu được phê chuẩn. Các công ty mạng xã hội không tuân thủ có nguy cơ không được miễn trừ theo Điều 230 của Đạo luật về chuẩn mực truyền thông - điều khoản thường bảo vệ họ khỏi sự phỉ báng đối với nội dung do các thành viên đăng tải.
Thượng nghị sĩ Chris Coons cho rằng dự luật sẽ giải quyết "sự thiếu minh bạch nguy hại mà các nền tảng này tác động đến trẻ em, gia đình, xã hội hoặc an ninh quốc gia", đồng thời giúp trả lời các câu hỏi về các mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và nội dung có thể gây hại.
Đầu tuần này, Cơ quan thực thi pháp luật liên bang Mỹ đã đưa ra một cảnh báo an toàn cộng đồng sau khi xuất hiện tình trạng gia tăng "các hành vi tống tiền", nhất là hành vi tống tiền trẻ vị thành niên bằng hình ảnh khiêu dâm trên mạng.
"Tôi có một số lo ngại về Big Tech (các tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ - BTV), từ việc dung túng cho hoạt động mại dâm đến che giấu nội dung về nguồn gốc của Covid-19, và tôi muốn đảm bảo rằng mọi phản hồi của Quốc hội Mỹ đều phát huy hiệu quả trong việc giải quyết những lo ngại đó", thượng nghị sĩ Portman cho biết.
Còn thượng nghị sĩ Coons lưu ý rằng việc Twitter gần đây được Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk tiếp quản là "câu chuyện cảnh báo" về cách thức mà một công ty truyền thông xã hội có thể thay đổi chính sách minh bạch mà không cần thông báo.
"Twitter là một nền tảng tương đối minh bạch và đã thực hiện một số khoản đầu tư và nỗ lực thực hiện trách nhiệm giải trình cũng như một số minh bạch xung quanh các số liệu của nó", thượng nghị sĩ Coons bình luận trên tờ Washington Post. Nhưng, "tất cả những điều đó đã bị thổi bay bởi sự thay đổi quyền sở hữu vừa qua", ông Coons lo ngại.
Sức mạnh của Tiktok tại Mỹ bị lung lay
Đầu tháng này, các nhà lập pháp Mỹ đã đưa ra dự luật cấm cửa TikTok - một nền tảng video ngắn đang phổ biến ở Mỹ, sau nhiều năm lo ngại về việc dữ liệu của người dùng Mỹ bị rò rỉ.
Trong một động thái mới nhất, Quốc hội Mỹ đã công bố một dự luật chi tiêu vào ngày 20/12 mà theo đó TikTok sẽ bị cấm trên hầu hết các thiết bị của chính phủ nước này.
Dự luật chi tiêu trị giá 1.700 tỷ USD yêu cầu chính quyền Tổng thống Joe Biden cấm hầu hết việc sử dụng TikTok hoặc bất kỳ ứng dụng nào khác của chủ sở hữu là Tập đoàn công nghệ Trung Quốc ByteDance.
Các yêu cầu trên sẽ áp dụng cho các cơ quan hành pháp và có miễn trừ cho việc sử dụng vì mục đích nghiên cứu, an ninh quốc gia và thực thi pháp luật. Tuy nhiên, quy định này dường như không áp dụng đối với Quốc hội Mỹ khi mà một số nhà lập pháp vẫn duy trì tài khoản TikTok.
Có đến 2/3 thanh thiếu niên Mỹ sử dụng TikTok và nền tảng video ngắn này ngày càng phổ biến trên toàn cầu. Từ lâu, các nghị sĩ lưỡng đảng Mỹ lo ngại rằng Bắc Kinh sẽ sử dụng quyền lực pháp lý để thu thập dữ liệu người dùng Mỹ hoặc cố gắng đưa đẩy các câu chuyện có lợi cho Trung Quốc hoặc thông tin sai lệch.
Brooke Oberwetter, phát ngôn viên của TikTok, cho rằng lệnh cấm trên là "một động thái chính trị không giúp ích được gì cho lợi ích an ninh quốc gia". Đồng thời khẳng định, TikTok đang phát triển các kế hoạch bảo mật và quyền riêng tư dữ liệu như một phần trong quá trình đánh giá an ninh quốc gia mà chính quyền Tổng thống Biden đang thực hiện.