Đó là một tương lai đầy hứa hẹn với đội ngũ những người làm nghề lái xe công nghệ cao. Công nghệ blockchain được cho là sẽ thay đổi mạnh mẽ ngành công nghiệp chia sẻ xe này. Tại Ấn Độ, Uber và một đối thủ địa phương là Ola đang thống trị thị trường dịch vụ gọi xe. Tuy nhiên, công ty khởi nghiệp Drife tự tin sẽ có thể phá vỡ thế độc quyền của bộ đôi này, bằng công nghệ blockchain.
Giám đốc điều hành và đồng sáng lập Firdosh Sheikh từng là khách hàng rất quen thuộc của Uber, với tổng cộng hơn 5.000 chuyến xe đã được “book”. Nhưng sau khi nói chuyện với các tài xế, cô phát hiện ra nhiều người không hài lòng với tỷ lệ chiết khấu của Uber cũng như các quy tắc không rõ ràng về chuyến đi do Uber đặt ra. Trong khi đó khách đi xe thường bị phân biệt đối xử, hầu như không có quyền kiểm soát những gì họ phải trả cho chuyến đi hoặc những người đi cùng.
Sheikh quyết định, vấn đề nằm ở chỗ các nền tảng gọi xe như Uber giống một người trung gian kiểm soát mối quan hệ giữa khách đi xe và người lái xe. Vì vậy, cô bắt đầu xây dựng một nền tảng gọi xe phi tập trung, đặt quyền kiểm soát vào tay người dùng thông qua công nghệ blockchain. Sau ba năm phát triển, tháng 11 năm ngoái, cô và những người đồng sáng lập đã ra mắt ứng dụng Drife ở thành phố Bangalore. Ngày nay, họ đã có hơn 10.000 tài xế và 100.000 người đăng ký tham gia nền tảng này.
Sheikh cho biết một trong những điều chính làm nên sự khác biệt của họ với các công ty như Uber là họ không tính bất kỳ khoản hoa hồng nào. Người lái xe có thể giữ toàn bộ tiền phí đi xe và thay vào đó, họ sẽ trả tiền đăng ký hàng tháng để sử dụng nền tảng, mặc dù công ty hiện đang chưa áp dụng điều này nhằm khuyến khích mọi người đăng ký dùng nền tảng.
“Chúng tôi không tính phí các chuyến đi. Nếu một nền tảng gọi xe tập trung có động cơ lợi nhuận là mức chiết khấu mỗi chuyến đi, họ sẽ thao túng mức chiết khấu này và khai thác triệt để mọi loại quy định, phụ phí để kiếm tiền, vì đó là nguồn thu chính của họ. Cơ chế này khiến cả người đi xe lẫn lái xe đều gặp bất lợi”.
Mức phí cơ bản của mỗi chuyến đi được thiết lập dựa trên hạng xe và khoảng cách của chuyến đi, người đi xe cũng có thể tăng số tiền họ sẵn sàng trả để thu hút nhiều tài xế nhận chuyến của họ hơn. Tất nhiên, cũng có trường hợp tài xế có những hành vi xấu. Lúc đó, người đặt chuyến xe có thể lựa chọn tài xế dựa trên mức giá hoặc đánh giá về tài xế. Điều này có nghĩa là giá cả chuyến đi hoàn toàn dựa trên thị trường và bởi vì Drife không “ăn phần trăm” nên mức phí sẽ rẻ hơn so với các lựa chọn thay thế, Sheikh nói.
Công ty cũng có tiền điện tử của riêng mình, được gọi là DRF. Sheikh cho biết hiện tại DRF chưa được sử dụng nhiều nhưng mã thông báo sẽ đóng một vai trò quan trọng trong các kế hoạch mở rộng của Drife. Công ty có kế hoạch hoạt động theo mô hình nhượng quyền thương mại, các doanh nghiệp địa phương sẽ đấu thầu để điều hành các hoạt động của Drife ở các thành phố mới và đổi lấy một phần phí đăng ký. Nhưng để đăng ký nhượng quyền, họ sẽ phải mua một lượng lớn mã thông báo DRF. Sheikh cho biết cho đến nay công ty đã nhận được khoảng 60 yêu cầu nhượng quyền từ các thành phố trên thế giới.
Khoảng 30% mã thông báo DRF được dành cho “quỹ hệ sinh thái”, quỹ này sẽ khuyến khích và thưởng cho người lái xe và người đi xe.
Điều quan trọng, người dùng không cần phải nghe theo các quy định của Drife, vì toàn bộ hệ thống sẽ do các hợp đồng thông minh điều chỉnh. Đây là các chương trình phần mềm sống bên trong một chuỗi khối và tự động hóa các giao dịch theo các quy tắc được xác định trước mà mọi người đều có thể nhìn thấy được. Sheikh nói: “Sẽ không ai tin tưởng tôi nếu tôi nói rằng tôi không thao túng nó trừ khi tôi cho họ thấy rằng tôi không có bất kỳ quyền năng nào để thao túng dữ liệu đó. Điều đó chỉ có thể thực hiện được thông qua blockchain”.
Nhiều thông tin chi tiết về cách nền tảng này hoạt động vẫn cần được hoàn thiện. Hầu hết các nền tảng blockchain cũng hướng đến việc giải quyết các giao dịch tài chính và không rõ liệu chúng có thể đối phó với khối lượng dữ liệu trong thế giới thực liên quan đến việc điều hành một doanh nghiệp gọi xe quy mô lớn hay không.
Để hoàn thiện, nền tảng gọi xe dựa trên công nghệ blockchain của startup này vẫn cần thời gian. Hiện tại, dù rất hứa hẹn, công ty hiện chỉ thực hiện khoảng 7.000 chuyến xe mỗi tuần, rất ít so với hàng triệu lượt xe của Uber và Ola mỗi ngày.
Nhà tư vấn di động Vinay Piparsania, người sáng lập MillenStrat Advisory & Research, nói rằng công nghệ blockchain hứa hẹn đáng kể trong việc phá vỡ ngành công nghiệp gọi xe và phá vỡ thế độc quyền của những người chơi lớn. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất đối với các công ty khởi nghiệp như Drife là khả năng tài chính và hoạt động của họ.